Ik coach, jij coacht, wij coachen

Coaching, je hoort het vast heel vaak. Onderhand kent iedereen wel een coach en is er voor elke hulpvraag wel een coach te vinden. Het is natuurlijk ook een fantastisch beroep. Ik heb dit beroep immers niet voor niets gekozen. Maar met mij zijn er ook velen anderen die meedingen binnen het werkveld “coaching”. Een tijdje geleden maakte het TV programma Rambam er zelfs de aflevering “Heel Holland coacht” over. Toen ik deze aflevering op onze Facebookpagina plaatste, kreeg ik hier veel reacties op waarvan vele via privé-berichten. Welke reacties ik kreeg, wat mijn mening hierover is en wat mijn inziens de werkzaamheden van een coach zijn, beschrijf ik in deze blog. 
Tekst: Tessa Feer

Een hulpverlener, eigenlijk een heel breed begrip. Volgens de van Dale is een hulpverlener iemand die medische en/of sociale hulp biedt. En wat valt er dan precies onder sociale hulp? Want dat is immers het werkveld waar we hier over spreken. Een sociale hulpverlener kan een pedagogisch werker, maatschappelijk werker, jongerenwerker, psycholoog, orthopedagoog, coach etc. zijn. Vooral op die laatste is deze blog gebaseerd.
Coaches… Ze vliegen je om de oren, en ja klopt ik weet het, ik noem mezelf ook coach. Maar het lastige aan dit modewoord is dat iedereen zich coach mag noemen. Het is namelijk een vrij beroep. Uiteraard zitten er wel wat eisen  aan vast om jezelf zo te mogen noemen, maar deze worden eigenlijk nooit gecontroleerd en in veel gevallen ook niet nageleefd. Rambam (klik hier om de aflevering te bekijken) maakte er de aflevering “Heel Holland coacht” over. Een prachtige titel vind ik zelf, want het lijkt inderdaad alsof de coaches als paddenstoelen uit de grond ploppen.

Een tijdje geleden deelde ik de aflevering van Rambam op onze Facebookpagina en wat kreeg ik daar veel reacties op zeg! Helaas kreeg ik veelal reacties van mensen die de dupe zijn geweest van een onjuist geschoolde coach, waardoor hun hulpvraag juist verergerd is. Ook verhalen over privacygevoelige informatie die maar zo op straat werd gekwakt werden gedeeld. Ik vond dit allemaal erg pijnlijk om te horen. Probeer daarom als klant a.u.b. te kijken naar keurmerken en beroepsverenigingen waarbij de coach is aangeschreven. Helaas is het erg schrijnend dat de klant hier zelf achter zou moeten komen, want deze zit namelijk al in een kwetsbare positie. Je zoekt namelijk niet voor niets hulpverlening. Als coach is het van belang te blijven werken aan (bij)scholing en te zorgen voor de juiste kennis en kunde van de hulpvraag/-vragen waarmee je aan de slag gaat.

Tevens kreeg ik helaas ook reacties van coaches die zich aangevallen voelde. Ik val jullie niet aan, echt niet, maar ik zeg enkel dat het van belang is je bewust te zijn van de kwetsbaarheid van je klant en te blijven bij de zaken waar jij daadwerkelijk voldoende voor opgeleid bent. Ook hoorde ik verhalen over coaches die duizenden euro’s vragen voor een paar enkele coachsessies. Mijn inziens moet je dan geen coach en dus hulpverlener worden, maar een zakenvrouw in de retail (ja sorry hoor). Klanten die jij krijgt voor hulpverleningsdiensten, dienen nooit en te nimmer uitgebuit te worden (misschien dat jij dat zelf niet zo ziet als je duizenden euro’s vraagt voor een paar coachsessies, maar dat ben ik niet met je eens)! Zorg daarom a.u.b. voor een schappelijke prijs die haalbaar en passend is voor jou als ondernemer en voor de klant als hulpzoekende.

Coaches, ze zijn er dan ook in alle soorten en maten. Lifestylecoach, jongerencoach, kindercoach, businesscoach en ga zo maar door. Naast alle coaches is er ook een breed scala aan coachopleidingen. Velen hiervan zijn thuisstudies en/of opleidingen welke niet aan de juiste kwaliteitsrichtlijnen voldoen. Tevens worden er in de opleidingen vaak te weinig beperkingen opgelegd en mogen (of denken deelnemers dat ze dit mogen, omdat het nooit ontkracht is) de deelnemers met hun papiertje werken met complexe problematiek en diverse hulpvragen. Dit is waarom ik het toch wel jammer vind dat er steeds meer “hulpverleners” te vinden zijn. Voor de klant/cliënt is het onderhand niet meer duidelijk welke hulpverlening nou wel en niet bevoegd is voor de begeleiding van een bepaalde hulpvraag. Ja, als coach mag je mensen begeleiden, maar pas a.u.b. op met welke hulpvraag je aan de slag gaat!
Door complexe problematiek op een onjuiste wijze aan te pakken als hulpverlener, kan je meer kwaad dan goed doen. Mensen, en dan vooral kinderen, kun je hier ernstig mee beschadigen. Voorbeeld: Nee als coach moet je echt niet aan de slag met bijvoorbeeld traumaverwerking of vechtscheidingen! En zo zijn er nog een hoop andere hulpvragen waar je bij uit de buurt moet blijven. Echter is het beroep als coach ook heel mooi, indien je dit uitvoert zoals het bedoeld is. Een coach is meer een maatje, iemand die met je oploopt en iemand die jou in jouw kracht zet en vooral jouw eigen hulpvraag op laat lossen. Een coach is er voor dat extra steuntje in de rug. Hiervoor is het van belang dat de hulpvraag niet te complex is indien de coach niet over de juiste papieren bezit. Meer over de kracht van een coach, en dan vooral een kindercoach heb ik beschreven in de blog “De kracht van een kindercoach”. Ben je hier benieuwd naar? Klik dan hier.

Zelf noem ik mij dus ook coach. Dit doe ik al sinds ik mijn opleiding heb afgerond. Waarom dan? Omdat ik “coaching” prachtig vind en dit woord toch ook het beste aansluit op mijn werkwijze. Van origine ben ik MBO pedagogisch medewerker en HBO Maatschappelijk Werker en beschik ik daarnaast over een SKJ registratie en ben ik lid van de beroepsvereniging BPSW. Dit om mijn kwaliteit aan te tonen, maar ook om mij bij te blijven scholen. Maatschappelijk werk is eigenlijk een vorm van begeleiding en coaching is eigenlijk gewoonweg het engelse woord voor begeleiding. Zelf vind ik het nogal bizar dat het dan ineens vrij gebruikt mag worden. Coaching is mijn inziens tevens vooral een werkwijze voor hulpverleners en geen beroep op zich. Ik versta hieronder dan ook dat je laagdrempelig werkt, cliëntgericht te werk gaat en veel gebruik maakt van spel- en ervaringsmethoden. Die ervaringsmethoden, daar gebruik ik de hond voor! En dat is prachtig. Want je laat de klant door het oefenen met vaardigheden meteen ervaren. Hierdoor wordt de eigen hulpvraag inzichtelijker en wordt de wil om deze problematiek aan te pakken vergroot. En bij coaching is intrinsieke motivatie van de klant de grootste drijfveer. Bij coaching help jij de klant namelijk vooral om aan zijn eigen hulpvraag te werken, en dat is toch prachtig?